بررسی اثر نانوذره سلنیوم بر بیومارکرهای استرس اکسیداتیو کلیه و کبد موش در مسمومیت تجربی با سرب

سرب با تولید رادیکال های آزاد اکسیژن و از بین بردن منابع آنتی اکسیدان باعث استرس اکسیداتیو در بدن می شود. استرس اکسیداتیو نشان دهنده ی عدم تعادل بین تولید رادیکال های آزاد و توانایی سیستم بیولوژیکی در خنثی سازی آنها به واسطه های واکنش پذیر و یا تعمیر آسیب ناشی از آنها می باشد. مهم ترین کاربرد سلنیوم، نقش آن در ساختمان آنزیم های آنتی اکسیدانی از قبیل گلوتاتیون پراکسیداز است که عملکرد آن ها حذف رادیکال های آزاد و گونه های اکسیژن فعال می باشد. نانو ذرات سلنیوم به دلیل توانایی جذب و توزیع بالا در بدن و کاهش اثرات سمی، توجه گسترده ای را به خود جلب نموده است. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر آنتی اکسیدانتی نانو ذرات سلنیوم بر میزان فاکتور های اکسیدانی بافت کبد و کلیه بوده است. به منظور انجام این تحقیق از 30 سر موش صحرایی بالغ استفاده شد. پس از یک هفته نگهداری و تطابق پذیری، موش ها به طور تصادفی به 6 گروه تقسیم بندی شدند (گروه 1؛ دریافت کننده جیره تجاری معمول، گروه 2؛ دریافت کننده سلنیت سدیم به میزان mg/kg1/0، گروه 3؛ دریافت کننده نانو سلنیوم به میزانmg/kg1/0، گروه 4؛ دریافت کننده استات سرب به میزان g/lit1 ، گروه 5؛ دریافت کننده استات سرب و سلنیت سدیم ، گروه 6؛ دریافت کننده استات سرب و نانو سلنیوم ). تمامی موش های صحرایی از هر گروه با استفاده از اتر ابتدا بی هوش و سپس اقدام به باز کردن حفره ی شکمی و خارج کردن کبد و کلیه هر کدام از موش های صحرایی شد. میزان مالون دی آلدهید، کاتالاز، سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز بافت کبد و کلیه به عنوان شاخص هایی از میزان استرس اکسیداتیو محاسبه شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان فعالیت سوپراکسید دیسموتاز کلیه و کبد در گروه دریافت کننده ی سرب تغییرات قابل ملاحظه ای نسبت به سایر گروه ها نشان داد. به این صورت که مقدار این آنزیم در گروه دریافت کننده ی سرب به حداقل خود کاهش یافته بود. نتایج tbars در گروه دریافت کننده سرب افزایش بیشتری را نسبت به گروه کنترل و سایرگروه ها نشان داد. همچنین میزان مالون دی آلدئید در گروه دریافت کننده نانوسلنیوم و سرب کمتر از میزان آن در گروه دریافت کننده ی سلنیت سدیم و سرب می باشد. نتایج حاصل از آزمون کاتالاز هیچ گونه اختلاف معنی داری را بین گروه ها نداشت. نتایج حاضر نشان دادند فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز کلیه و کبد در گروه های دریافت کننده ی نانوسلنیوم دارای روند افزایشی بوده درحالی که در گروه دریافت کننده ی سرب از یک روند کاهشی نسبت به گروه کنترل پیروی می کند.